Günümüzün genç okuru için 12 Eylül 1980, bir askerî darbe tarihidir. Oysa 12 Eylül, Türkiye tarihinin son derece kanlı yaşanmış bir döneminin, tuhaf şekilde, bir gecede sona erdirildiği gündür. Yoğun kavgalarla, iç çatışmalarla ve binlerce insanın kanı pahasına yaşanan bu döneme nasıl gelindiğini sorgulamak, tarihçiler kadar edebiyatçıların da görevidir. Selim İleri, "Yaşarken ve Ölürken"de bunu yapar. "Yaşarken ve Ölürken"i, "Dönemine damgasını vurmuş bir siyasal roman" kılan da hiç şüphesiz Selim İleri'nin ustalığıdır.