İnsanı Maden Yaşatır
Sadrettin Alpan’ın filmlere konu olacak kadar renkli, bir o kadar da başarılarla dolu yaşam öyküsünü, gazeteci-yazar Hulûsi Turgut kaleme aldı.
Ergani’deki Bakır Madeni Tesisleri’ne Atatürk’ü taşıyan özel trende, henüz ilkokul öğrencisi olan bir çocuk da vardı. Madenle ilk defa bu seyahatte tanışan o çocuk büyüyecek, savaş koşullarında İngiltere’ye, üniversite öğretimine giderek yüksek maden mühendisi olacak, daha sonra 18 yıl boyunca MTA Genel Direktörlüğü yapacaktı. Ülkemizdeki çok sayıda maden yatağının keşfedilmesine öncülük eden; ilk defa uçakla maden arama çalışmalarını başlatan; pek çok üniversitede yer bilimleri fakülte ve kürsüleri kurulmasını sağlayan; geri kalmış veya gelişmekte olan 47 ülkenin kalkınması için 12 yıl görev yaptığı Birleşmiş Milletler Örgütü’nde Başdanışman olarak 100’ün üstünde projeyi hayata geçiren o çocuk, bugün “maden bilimcilerin duayeni” olarak anılan ve yıllara meydan okurcasına fikrî çalışmalarını hâlâ sürdüren Sadrettin Alpan’dı.
* Sadrettin Alpan, II. Dünya Savaşı sırasında beş arkadaşıyla birlikte yüksek öğrenim için İngiltere’ye giderken, içinde bulundukları gemi, hangi ülkenin kara sularında, Hitler’in savaş uçakları tarafından saldırıya uğradı?
* Londra’da, İngilizler tarafından düşürülen insansız hava aracının enkazında ne arıyordu?
* Akademik kariyer yaparken, hangi keşfi ile ismi “uluslararası bilim camiası”na taşındı?
* Uludağ’da yıllardır arama yapılan, ancak bulunamayan volfram yataklarını, kaç aylık çalışmayla keşfetti?
* 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı sırasında, MTA Genel Direktörü Sadrettin Alpan’a “Nereye kadar ilerleyelim?” sorusunu gönderen Başbakan kimdi?
* Alpan’ın yaptırdığı MTA Sismik-1 Araştırma Gemisi Ege Denizi’ne açılınca, hangi ülkeden savaş tehditleri yükseldi?
* ODTÜ Mütevelli Heyet Başkanlığı yaparken, üniversitenin TBMM bahçesindeki barakalardan, Ankara Şeker Fabrikası binasına taşınma teşebbüsünü nasıl önledi, yeni üniversite kampüsünü başkentin hangi bölgesine kurdurdu?
* Boğaziçi Üniversitesi’nin kurulması için kimlere yol gösterdi?
* Duayen maden bilimci Sadrettin Alpan, “Maden olmazsa, doktorlar ameliyat yapamaz, astronotlar da uzaya gidemez” şeklindeki uyarısıyla, topluma nasıl bir mesaj vermek istiyor?
